“It’s better to burn out than to fade away” [Neil Young] Στα 10 είχε συγκρότημα ραπ με την παιδική της φίλη. Στα 14 αποβλήθηκε από το σχολείο «επειδή τρύπησε τη μύτη της» – την ίδια χρονιά άρχισε να γράφει μουσική. Στα 20 έβγαλε το πρώτο άλμπουμ της που έγινε πλατινένιο.
Τη συνέλαβε ο φακός των παπαράτσι ξημερώματα έξω από το σπίτι της, ξυπόλητη, με το τζιν και το σουτιέν. Κυκλοφόρησε βίντεο στο οποίο φαινόταν (ήταν όντως εκείνη;) να καπνίζει κρακ και να ισχυρίζεται ότι έχει πάρει ecstasy και βάλιουμ. Τον Αύγουστο του 2007 ακύρωσε συναυλίες και μπήκε στο νοσοκομείο, ύστερα από μια παρ’ ολίγον θανατηφόρα υπερβολική δόση ηρωίνης, κοκαΐνης, ecstasy, κεταμίνης και αλκοόλ. Μπαινόβγαινε στα κέντρα απεξάρτησης – They’re trying to make me go to rehab, but I say no, no, no… Ξύπνησα μια μέρα και είπα ότι δεν θέλω να μου συμβαίνει πια αυτό. Αλλά και πάλι, όμως, I cheated myself, like I knew I would.
Αξιοποίησε την κλασική jazz, την R&B, τη soul, το στιλ των γυναικείων συγκροτημάτων της δεκαετίας του ’50 – όχι σαν «προσθετικό γεύσης» ή σαν ρετρό πινελιά σε εφήμερα pop hits, αλλά για να γράψει μουσική και στίχους που, τραγουδισμένοι με την καταλυτική κοντράλτο φωνή της (μερικοί τη συγκρίνουν με εκείνη της Sarah Vaughan), κατόρθωσαν να διειδύσουν στην αγορά της mainstream pop και να αγαπηθούν από ένα –εν πολλοίς αμάθητο– παγκόσμιο ακροατήριο. Έτσι άνοιξε (ή, καλύτερα, ξαναάνοιξε, ύστερα από αρκετά χρόνια) ο δρόμος της ευρείας αναγνώρισης και της εμπορικότητας για αντισυμβατικούς σταρ, για καλλιτέχνες που έχουν κάτι να πουν.
All I know is something like a bird within her sang,
All I know she sang a little while and then flew on,
Tell me all that you know,
I’ll show you snow and rain.
If you hear that same sweet song again, will you know why?
Anyone who sings a tune so sweet is passin’ by,
Laugh in the sunshine, sing, cry in the dark, fly through the night.
Don’t cry now, don’t you cry, don’t you cry anymore.
Sleep in the stars, don’t you cry, dry your eyes on the wind.
[Γραμμένο από τους Grateful Dead για τον θάνατο της Janis Joplin στα 27 της]
Όπως έγραψε ο Χρήστος Αγγελάκος, η Amy Winehouse «επέλεξε να θρέψει την τέχνη της με τη ζωή της· τα ναρκωτικά ήταν το μέσο». Με τον θάνατό της –από «άγνωστη», μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, «αιτία»– συναντά τους συνομίληκους (αλλά άλλης εποχής) συναδέλφους της που «κάηκαν μεμιάς, αντί να αργοσβήσουν». (Δεν συγκρίνονται απαραιτήτως τα μεγέθη· εξάλλου, είπαμε, είναι και άλλη εποχή). Βεβαίως ο Jimi Hendrix, η Janis Joplin, o Jim Morison, o Ron “Pigpen” McKernan, o Syd Barrett δεν είναι μεγάλοι καλλιτέχνες εξαιτίας της τραγικής μοίρας τους· το αντίθετο, η μοίρα τους καθίσταται ακόμη πιο τραγική εξαιτίας του μεγέθους τους, της ιδιοφυΐας, της πρωτοπορίας, της καλλιτεχνικής τους ειλικρίνειας. Κυρίως, η μοίρα τους καθίσταται τραγική από το νεαρό της ηλικίας, από τον πρόωρο θάνατο, από την ταχύτητα με την οποία έγιναν όλα – τόσο γρήγορα, τόσο πολλά: what a long, strange trip it’s been…
Γιώργος Τσακνιάς
στο aristerok.wordpress.com μαζί με video
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου